ترکر خورشیدی چگونه کار میکند

ترکر خورشیدی در نگاه اول شاید فقط یک سازه‌ متحرک برای تغییر زاویه پنل‌ها به‌نظر برسد؛ اما در پروژه‌های اجرایی، همین تغییر زاویه‌ دقیق، تفاوتی ایجاد می‌کند که معادلات اقتصادی یک نیروگاه را کاملا عوض می‌کند. بسیاری از پیمانکارها و سرمایه‌گذاران زمانی متوجه ارزش ترکر می‌شوند که اعداد واقعی تولید انرژی را کنار هم می‌گذارند و می‌بینند چرا در بعضی پروژه‌ها، افزایش راندمان به‌جای 5 یا 10 درصد، به 20 یا حتی بیشتر رسیده است.

نکته اینجاست که همه‌ی ترکرها عملکرد یکسانی ندارند و همیشه هم انتخاب درستی برای هر سایت نیستند. شرایط جغرافیایی، زاویه تابش، هزینه زمین و حتی سرعت باد، می‌تواند تصمیم نهایی را کاملا تغییر دهد. با این حال، وقتی ترکر در جای درست استفاده شود، نتیجه انقدر ملموس است که بعد از مقایسه، گزینه‌ی ثابت پروژه‌های بزرگ می‌شود .در ادامه بررسی می کنیم که ردیاب خورشیدی چگونه کار می‌کند، چه زمانی انتخاب درستی است.

ترکر پنل خورشیدی چیست و چگونه کار میکند؟

ترکر خورشیدی سازه‌ای متحرک است که زاویه‌ی پنل‌ها را در طول روز تنظیم می‌کند تا بیشترین میزان تابش دریافت شود. چون مسیر خورشید در ساعات مختلف تغییر می‌کند، یک سازه‌ی ثابت بخش زیادی انرژی را از دست می‌دهد. ترکر این مشکل را برطرف می‌کند و زاویه پنل‌ها را طوری تنظیم می‌کند که برخورد نور موثرتر و نزدیک‌تر به حالت عمود باشد.

اجزای تشکیل دهنده ترکر خورشیدی

• استراکچر متحرک پنل خورشیدی بدنه‌ای مقاوم و مهندسی‌شده است که پنل‌ها روی آن نصب می‌شوند و توان تحمل وزن، باد و حرکت مداوم را دارد.
• سیستم محرک (موتور) حرکت آرام و کنترل‌شده‌ی سازه را تامین می‌کند و بسته به نوع ترکر، چرخش را روی یک یا دو محور انجام می‌دهد.
• حسگرهای موقعیت خورشید شدت نور و زاویه تابش را اندازه‌گیری می‌کنند یا در مدل‌های دقیق‌تر، داده‌ها از الگوریتم‌های نجومی دریافت می‌شود.
• کنترلر مرکزی تصمیم‌گیر اصلی برای سرعت، دامنه و جهت حرکت است و خطاهای احتمالی را مدیریت می‌کند.
• سیستم ایمنی باد در شرایط طوفانی، سازه را به زاویه‌ای ایمن منتقل می‌کند تا فشار کمتری به پنل‌ها وارد شود.

این مجموعه در کنار هم باعث می‌شود پنل‌ها از طلوع تا غروب مسیر خورشید را دنبال کنند. خروجی این عملکرد در پروژه‌های واقعی کاملا قابل اندازه‌گیری است. طبق گزارش‌های  https://www.nrel.gov  در آمریکا، استفاده از ترکر در بسیاری از سایت‌های خورشیدی باعث افزایش  15 تا 30 درصدی تولید انرژی شده است.

انواع ترکر های خورشیدی

ترکرهای خورشیدی معمولا در دو دسته اصلی تک ‌محوره و دو ‌محوره قرار می‌گیرند. تفاوت این دو در نوع حرکتی است که روی زاویه پنل ایجاد می‌کنند و همین تفاوت، در میزان تولید انرژی و هزینه نهایی پروژه اثر مستقیم دارد.

ترکر خورشیدی تک محوره

ترکر تک‌ محوره تنها روی یک محور حرکت می‌کند و محور حرکت آن شرقی- غربی است. این مدل برای زمین‌های وسیع و پروژه‌هایی که می‌خواهند با هزینه کمتر به بازده بالاتر برسند، انتخاب مناسبی است. حرکت یک ‌محوره باعث می‌شود پنل‌ها مسیر روزانه خورشید را دنبال کنند و همین تنظیم ساده، در بسیاری از مناطق افزایش قابل‌توجهی در تولید ایجاد می‌کند.

ترکر خورشیدی دو محوره

ترکر دو‌محوره امکان چرخش روی دو محور را دارد و زاویه پنل‌ها را هم در راستای افقی و هم عمودی اصلاح می‌کند. این دقت بیشتر برای سایت‌هایی ارزشمند است که فضای محدودی دارند یا تابش خورشید در ساعات مختلف تغییرات شدید دارد. در بسیاری از پروژه‌ها، ترکر دو‌ محوره توانسته بازده را فراتر از مدل‌های تک‌ محوره افزایش دهد، هرچند هزینه اولیه و پیچیدگی فنی آن بیشتر است.

برای اینکه تصمیم‌گیری راحت‌تری داشته باشید، مقایسه‌ی واضح مزایا و معایب هر دو مدل را در جدول زیر آورده‌ایم:

اگر هنوز مطمئن نیستید کدام مدل برای سایت پروژه‌تان بازدهی بهتری دارد، کافی است مشخصات زمین، شدت تابش و ظرفیت مدنظر را بررسی کنید تا انتخاب دقیق‌تری داشته باشید. تیم فنی ما می‌تواند بر اساس داده‌های واقعی، تخمینی از تولید و بازگشت سرمایه هر دو گزینه ارائه دهد تا تصمیم‌گیری مطمئن‌تری داشته باشید.

مزایا و معایب  ترکر خورشیدی چیست؟

طبق گزارش‌های https://www.irena.org ، استفاده از ترکر در پروژه‌های خورشیدی زمانی بیشترین اثر را دارد که زاویه تابش در طول روز نوسان قابل‌توجهی داشته باشد. در چنین شرایطی، تنظیم مداوم زاویه پنل‌ها باعث می‌شود بخش زیادی از انرژی که از دست می‌رود، بازیابی شود.

مزایای ترکر خورشیدی

قبل از بررسی مزایا، باید توجه داشت که عملکرد ترکر به شرایط تابش و طراحی سازه وابسته است و در سایت‌هایی که تابش مناسب دارند، اثرگذاری آن بیشتر دیده می‌شود.

• دریافت بهتر تابش خورشید در تمام ساعات روز
• افزایش محسوس تولید انرژی نسبت به سازه‌های ثابت
• کارایی بیشتر در فصل‌هایی که زاویه خورشید تغییر زیادی دارد.
• امکان بهره‌برداری بهتر در فضاهای محدود، به‌خصوص در مدل‌های دو‌محوره

در پروژه‌هایی که بازدهی نهایی اهمیت بالایی دارد، این مزایا می‌تواند اختلاف قابل‌توجهی در تولید سالانه ایجاد کند و در برخی طرح‌ها حتی روی مدت بازگشت سرمایه تاثیر بگذارد.

معایب ترکر خورشیدی

قبل از اشاره به معایب، باید در نظر گرفت که ترکر یک تجهیز متحرک است و همین موضوع باعث می‌شود هزینه ساخت و نگهداری آن نسبت به سازه‌های ثابت افزایش پیدا کند. بنابراین در پروژه‌های بسیار کوچک، این هزینه‌ها ممکن است توجیه اقتصادی نداشته باشد.

• هزینه اولیه بالاتر به دلیل ساختار متحرک و تجهیزات کنترلی
• نیاز به سرویس و نگهداری منظم‌تر
• حساسیت بیشتر به باد و شرایط محیطی
• لزوم طراحی دقیق برای جلوگیری از خطا یا توقف سیستم

در بسیاری از پروژه‌ها، این معایب با طراحی درست جبران می‌شود، اما تصمیم نهایی همیشه باید بر اساس داده‌های واقعی و شرایط سایت گرفته شود.برای انتخاب بهترین مدل، لازم است تابش منطقه، سرعت باد، نوع زمین و هدف تولید بررسی شود. سان‌تاو پاور در این مرحله به شما کمک می‌کند تا با تحلیل داده‌های فنی و اقتصادی، مناسب‌ترین گزینه را با توجه به ظرفیت و شرایط اجرایی انتخاب کنند.

کاربردهای ترکر خورشیدی

ترکر خورشیدی در پروژه‌هایی به‌کار می‌رود که افزایش بازدهی و استفاده درست از تابش خورشید اهمیت بالایی دارد. بسته به شرایط زمین، میزان تابش و هدف پروژه، ترکر می‌تواند نقش متفاوتی داشته باشد. در ادامه مواردی را که بیشترین بهره را از ترکر می‌برند، مرور می‌کنیم.

1.  نیروگاه‌های خورشیدی بزرگ

در نیروگاه‌های مقیاس بالا، حتی چند درصد افزایش تولید در سال می‌تواند اثر مالی چشم‌گیری داشته باشد. به همین دلیل ترکر،به‌ویژه مدل‌های تک ‌محوره در بسیاری از نیروگاه‌های Utility-Scale مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحی این سایت‌ها به شکلی انجام می‌شود که حرکت سازه‌ها کمترین تداخل را با چیدمان کلی نیروگاه ایجاد کند.

2.  پروژه‌های صنعتی

برخی صنایع با مصرف انرژی بالا، به‌دنبال راه‌حل‌هایی هستند که هزینه انرژی را کاهش دهند یا بخشی از برق مصرفی را از منابع تجدیدپذیر تامین کنند. ترکر در این پروژه‌ها کمک می‌کند ظرفیت تولید خورشیدی حداکثر شود بدون اینکه نیاز به افزایش شدید در فضای نصب باشد.

3.  مناطق با تابش خورشید زیاد

در مناطقی که ساعات تابش زیاد و مسیر خورشید متغیر است، استفاده از ترکر تفاوت محسوسی در تولید ایجاد می‌کند. تغییرات زاویه در این مناطق بیشتر دیده می‌شود و ترکر با دنبال‌کردن همین تغییرات، انرژی از دست‌رفته را جبران می‌کند. همین ویژگی باعث شده در بسیاری از مناطق بیابانی و کم‌ابر، ترکر انتخاب رایج‌تری باشد.

4.  پروژه‌های خاص کشاورزی  (Agri-PV)  

در طرح‌های خورشیدی-کشاورزی، ترکر کمک می‌کند نور مورد نیاز گیاه و انرژی خورشیدی هم‌زمان مدیریت شود. تنظیم زاویه پنل‌ها می‌تواند میزان سایه را کنترل کند، زمین را برای کشت قابل‌استفاده نگه دارد و در عین حال تولید برق را حفظ کند. این کاربرد در سال‌های اخیر به‌دلیل کمبود زمین و نیاز به ترکیب دو کاربری، محبوب‌تر شده است.

آینده ترکر خورشیدی

فناوری ترکر خورشیدی در سال‌های اخیر با حسگرهای دقیق‌تر، کنترلرهای هوشمند و طراحی‌های کم‌استهلاک پیشرفت قابل‌توجهی داشته است. روندهای جدید نشان می‌دهد استفاده از الگوریتم‌های پیش‌بینی و سیستم‌های ایمنی باد هوشمند، عملکرد ترکرها را پایدارتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌کند. با کاهش هزینه ساخت و نگهداری، انتظار می‌رود ترکرها در پروژه‌های صنعتی، نیروگاه‌های بزرگ و حتی طرح‌های کشاورزی-خورشیدی حضور بیشتری پیدا کنند .

سخن پایانی

ترکر خورشیدی در بسیاری از پروژه‌ها به یک ابزار کلیدی برای افزایش راندمان تبدیل شده و زمانی که شرایط تابش و طراحی سایت مناسب باشد، می‌تواند اختلاف قابل‌توجهی در تولید سالانه ایجاد کند. انتخاب درست میان مدل‌های تک‌محوره و دو‌محوره، به بررسی دقیق زمین، تابش و اهداف اقتصادی پروژه وابسته است و همین موضوع اهمیت تحلیل اولیه را بیشتر می‌کند. اگر قصد دارید بهره‌وری سیستم خورشیدی خود را به‌صورت واقعی افزایش دهید، بررسی امکان استفاده از ترکر می‌تواند نقطه شروع درستی باشد. برای ارزیابی دقیق‌تر، تیم سان‌تاو پاور آماده است تا بر اساس داده‌های فنی و شرایط پروژه، یک تحلیل شفاف و عملی ارائه دهد.

مشاوره تخصصی ترکر خورشیدی با تیم سان‌تاو پاور

اگر می‌خواهید راندمان نیروگاه خورشیدی‌تان واقعا بالا برود، ترکر می‌تواند تفاوتی چشمگیر ایجاد کند،اما به شرطی که به‌درستی طراحی و انتخاب شود.

• تحلیل فنی شرایط زمین و تابش
• پیشنهاد دقیق مدل (تک‌محوره یا دو‌محوره) بر اساس داده‌های واقعی
• طراحی، تامین تجهیزات، و اجرای کامل سازه متحرک با استاندارد صنعتی
• مناسب برای نیروگاه‌های بزرگ، پروژه‌های صنعتی و طرح‌های Agri-PV

همین حالا برای مشاوره رایگان یا بررسی امکان‌سنجی پروژه‌تان با کارشناسان سان‌تاو تماس بگیرید: 09122258707

سوالات متداول

1. نیروگاه خورشیدی ترکر‌دار چه تفاوتی با نیروگاه ثابت دارد؟

در نیروگاه خورشیدی ترکر‌دار زاویه پنل‌ها با حرکت خورشید تنظیم می‌شود و همین موضوع باعث افزایش بازده می‌شود، در حالی‌که نیروگاه‌های ثابت فقط در یک زاویه مشخص کار می‌کنند.

2. ترکر پنل خورشیدی چقدر روی تولید انرژی تاثیر دارد؟

ترکر پنل خورشیدی با تنظیم زاویه تابش، معمولا بین 15 تا 30 درصد تولید را نسبت به سازه‌های ثابت افزایش می‌دهد.

3. استراکچر متحرک پنل خورشیدی چطور در برابر باد محافظت می‌شود؟

استراکچر متحرک پنل خورشیدی دارای حالت ایمنی باد است و در شرایط طوفانی به زاویه‌ای منتقل می‌شود که فشار کمتری تحمل کند.